در برخی موارد ممکن است با رعایت برخی نکات ساده در خصوص نحوه نگهداری سیستم، مشکل برطرف گردد و در موارد دیگر ممکن است مجبور به ارتقاء سیستم و یا تعویض قطعات مسئله دار گردیم. در ادامه به برخی نکات اولیه به منظور بهبود کارایی سیستم اشاره می‌گردد.

اجرای دقیق Scan disk

وجود اشکال در فایل های ذخیره شده بر روی هارد دیسک ممکن است کاهش کارایی سیستم و بروز اشکالات فیزیکی هارد دیسک را بدنبال داشته باشد. با اجرای برنامه Scan disk می توان تعداد زیادی از خطاهای موجود بر روی هارد دیسک را برطرف نمود. برنامه فوق بررسی لازم در خصوص وجود اشکالات فیزیکی بر روی هارد دیسک را نیز انجام خواهد داد. بخاطر داشته باشید که با توجه به ظرفیت هارد دیسک نصب شده بر روی کامپیوتر، فرآیند بررسی وضعیت هارد دیسک می تواند مدت زمان زیادی بطول انجامد و نمی‌بایست در این فاصله عملیات خاصی را انجام داد.

حذف فایل های موقت موجود بر روی هارد دیسک:

فایل های موقت به آن دسته از فایل‌ها گفته می‌شود که معمولاً پس از نصب یک برنامه همچنان بر روی هارد دیسک باقی می‌مانند و می‌توان بدون نگرانی اقدام به حذف آنان نمود.

حذف اطلاعات موجود در Cache برنامه مرورگر:

فایل‌های cache شده، به آن دسته از فایل‌هایی گفته می‌شود که در زمان استفاده از اینترنت بر روی سیستم شما باقی مانده و اغلب شامل تصاویری می‌باشند که به منظور نمایش صحیح صفحات وب، برنامه مرورگر مجبور به دریافت آنان از اینترنت شده است.

defrag نمودن فایل های موجود بر روی هارد دیسک:

defrag، سازماندهی فایل های موجود بر روی هارد دیسک را بگونه ای انجام خواهد داد که امکان بازیابی آنان با سرعت بیشتری میسر می‌گردد.

اجرای یک برنامه ویروس یاب:

اغلب ویروس های کامپیوتری درصد بالایی از منابع سیستم را استفاده می‌نمایند. همین موضوع می تواند کاهش کارایی سیستم را به دنبال داشته باشد. برخی از ویروس‌ها حتی می‌توانند باعث از کارافتادن کامل سیستم گردند. به منظور برخورد موثر با ویروس‌های موجود همواره سعی نمائید که از یک برنامه آنتی ویروس بروز شده استفاده کرده و عملیات پویش به منظور یافتن ویروس را در فواصل زمانی خاصی تکرار نمائید.(چند وقت یکبار هارد را اسکن کنید«3 روز یکبار»)

بررسی سیستم به منظور وجود Spyware:

تعداد زیادی از وب سایـت‌ها بدون آگاهی شما اقدام به نصب Spyware بر روی سیستم شما می‌نمایند. یک spyware می‌تواند صرفاً در حد و اندازه یک کوکی ساده باشد که وب سایت‌های ملاقات شده توسط شما را، در خود ثبت می نماید و یا برنامه‌هایی باشند که امکان دستیابی سایر افراد به کامپیوتر شما را فراهم می‌نمایند. در این رابطه می‌توان از برنامه های متعدد Anti Spyware به منظور پویش و برخورد با این نوع برنامه‌ها استفاده نمود.

غیرفعال نمودن برنامه های نصب شده غیرضروری:

یکی دیگر از دلایلی که می تواند کاهش سرعت کامپیوتر را به دنبال داشته باشد، تعداد و تنوع برنامه‌هایی است که در زمان راه اندازی سیستم اجراء می‌گردند. در ویندوز XP می‌توان با استفاده از برنامه کاربردی MsConfig برنامه‌هایی را که در زمان راه انداری سیستم فعال می‌گردند مشاهده و در رابطه با آنان تعیین تکلیف نمود. با استفاده از برنامه MsConfig صرفاً می‌توان لیست برنامه‌هایی را که در زمان راه اندازی سیستم اجراء می‌گردند مشاهده نمود و نمی‌توان از این طریق آنان را حذف نمود. پیشنهاد می‌گردد که حتی المقدور از نصب برنامه‌های غیر ضروری بر روی کامپیوتر اجتناب گردد، چراکه هر برنامه پس از نصب درصدی از منابع سیستم را استفاده خواهد کرد و بدیهی است که در این چنین مواردی می‌بایست در انتظار کاهش کارایی سیستم بود. بخاطر داشته باشید که برای حذف یک برنامه از روی کامپیوتر از برنامه‌هایی موسوم به Uninstall می‌بایست استفاده گردد. حذف فولدرهای حاوی برنامه به تنهائی در این رابطه کافی نبوده و اطلاعات مربوط به آنان همچنان در ریجستری باقی خواهد ماند.

پاک کردن ریجستری:

ریجستری تنظیمات و اطلاعات مورد نیاز ویندوز و سایر برنامه‌های نصب شده را در خود نگهداری می‌نماید. به موازات افزایش فرآیندهای نصب و یا Uninstall ممکن است اطلاعات غیرضروری متعددی در ریجستری باقی بماند. در چنین مواردی می‌توان برای حذف اطلاعات غیرضروری موجود در ریجستری از برنامه‌های کاربردی متعددی استفاده نمود.

ایجاد یک فایل Swap با ظرفیت ثابت:

هر یک از نسخه‌های ویندوز تابع یک رویکرد خاص برای Paging و فایل swap ذخیره شده بر روی هارد دیسک می‌باشند. پس از اشغال تمامی فضای حافظه اصلی از فایل swap به منظور ذخیره اطلاعات استفاده خواهد شد. اندازه فایل فوق ثابت نبوده و می‌تواند با توجه به شرایط موجود تغییر نماید. پس از استفاده از تمامی فضای حافظه و ظرفیت اختصاص یافته برای فایل swap، ویندوز اقدام به افزایش ظرفیت آن می‌نماید. در صورت تحقق چنین شرایطی سرعت و کارایی سیستم کاهش پیدا خواهد کرد. برای مشخص نمودن ظرفیت فایل swap می‌توان از گزینه System موجود در control panel استفاده نمود ( System |Advanced | Performance Settings | Advanced | Virtual memory ). مثلاً می‌توان حداقل و حداکثر ظرفیت فایل swap را مشابه و معادل سیصد مگابایت در نظر گرفت.

بروز نمودن درایورهای سیستم:

پیشنهاد می‌گردد همواره درایورهای مربوط به کارت ویدئو و کنترل کننده IDE به روز شده و از جدیدترین درایورهای ارائه شده مرتبط با آنان استفاده گردد.

استفاده از حافظه RAM بیشتر و هارد درایوهائی با ۷۲۰۰ دور در دقیقه ( RPM ):

حافظه اصلی و هارد درایو دو قطعه اصلی در کامپیوتر می‌باشند که نسبت به پردازنده دارای سرعت به مراتب کمتری می‌باشند. افزایش حافظه RAM می‌تواند اثرات مثبتی را در ارتباط با سرعت اجرای برنامه‌های کامپیوتری بدنبال داشته باشد. سعی گردد از هارد درایوهایی استفاده گردد که RPM دور در دقیقه بالایی داشته باشند ( نظیر ۷۲۰۰ دور در دقیقه ).

تبدیل سیستم فایل:

در صورتی که بر روی سیستم شما ویندوز ۹۵ نصب شده است، ویندوز از سیستم فایل FAT 16 استفاده می‌نماید. در صورت تبدیل سیستم فایل فوق به FAT 32، سرعت سیستم افزایش نخواهد یافت ولی حجم و تعداد فایل هایی را که می‌توان بر روی هارد دیسک ذخیره نمود، افزایش می‌یابد. در صورت استفاده از ویندوز XP و یا ۲۰۰۰، ارتقاء FAT16/32 به NTFS بهبود کارایی و امنیت سیستم را بدنبال خواهد داشت. توجه داشته باشید که پس از تبدیل سیستم فایل، امکان برگشت به وضعیت قبلی وجود نخواهد داشت. نسخه های ویندوز ۹۵، ۹۸، SE و ME قادر به خواندن اطلاعات از سیستم فایل NTFS نمی‌باشند. بنابراین در صورتی که قصد استفاده از سیستم به صورت( dual-booting نصب بیش از یک سیستم عامل و انتخاب یکی از آنان در زمان راه اندازی سیستم ) را داشته باشید و یا تمایل به اشتراک درایوهای موجود بین چندین سیستم عامل را دارید، بهتر است که از FAT32 استفاده نمایید.

در صورتی که تمامی موارد اشاره شده منجر به حل مشکل کاهش سرعت نگردد، می‌توان هارد دیسک را مجدداً فرمت و اقدام به نصب سیستم عامل و سایر نرم افزارهای دلخواه نمود و یا در صورت ضرورت سخت افزار سیستم را ارتقاء داد.

منبع » چند نکته برای افزایش چشم گیر سرعت کامپیوتر